Những cách chẩn đoán người bị mắc bệnh Alzheimer

Alzheimer là bệnh thoái hóa thần kinh tiến triển, gây mất trí nhớ dần dần. Đây là một trong những bệnh phổ biến nhất của người cao tuổi, và là nguyên nhân gây chết người đứng hàng thứ tư. Alzheimer thường được chẩn đoán khá muộn, khi những tổn thương thần kinh không thể hồi phục dù điều trị tích cực. Gần đây, các phương pháp hình ảnh tiên tiến như MRI cấu trúc, MRI chức năng và PET đã giúp chẩn đoán Alzheimer rất sớm, trước khi có dấu hiệu bệnh lý lâm sàng.
Tham khảo thêm:
+ Bệnh mất tập trung
+ Nơron thần kinh có chức năng gì

Định danh Alzheimer

Bệnh Alzheimer, bệnh lú lẫn, kém nhớ, được bác sĩ tâm thần kinh Alois Alzheimer, Đức, mô tả đầu tiên năm 1901. Bệnh thường xuất hiện ở người trên 65 tuổi, hãn hữu cũng có trường hợp trẻ hơn. Đây là một trong những bệnh phổ biến của người cao tuổi, và là nguyên nhân gây chết người đứng hàng thứ tư. Năm 2006 có 26,6 triệu người mắc bệnh Alzheimer trên toàn thế giới. Dự đoán tỉ lệ mắc Alzheimer trên thế giới sẽ là 1,2% vào năm 2050. Chi phí cho điều trị Alzheimer cũng khá cao, theo số liệu của Hội Alzheimer Hoa Kỳ, hằng năm nước này chi trực tiếp điều trị hơn 200 tỷ đô la.

Alzheimer là một bệnh thoái hóa thần kinh tiến triển, gây chứng mất trí nhớ dần dần với các chỉ điểm sinh bệnh học (pathologic bio-markers) chính của bệnh là mảng amyloid beta (beta-amyloid plaques, Aβ), đám rối sợi thần kinh (neurofibrillary tangles, NFTs), protein tau, và viêm thần kinh đệm phản ứng (reactive gliosis).

Bệnh diễn tiến rất chậm. Khởi đầu, các đơn phân tử amyloid beta (oligomers) sẽ tấn công các tiếp hợp (synapse) của các nơ-ron, về sau các đơn phân tử beta amyloid trùng hợp lại thành polymer rồi thành các mảng amyloid gây tổn thương các vùng, nhân xám trung ương não bộ. Các oligomers thường xuất hiện cả chục năm trước khi trở thành các mảng bám.

Chẩn đoán Alzheimer

Từ các dấu hiệu gợi ý, bác sĩ sẽ tiến hành các trắc nghiệm đánh giá trí nhớ, kỹ năng tư duy, xác định những thay đổi hành vi rồi cho làm các xét nghiệm chẩn đoán và loại trừ.

* Những dấu hiệu gợi ý

Gồm: Suy giảm trí nhớ; Khó tập trung; Lẫn lộn không, thời gian; Rối loạn ngôn ngữ, lời nói hoặc chữ viết; Chậm phán quyết công việc hoặc tương tác xã hội; Thay đổi tâm trạng hoặc tính cách.

* Xác định Alzheimer

Thường qua 6 bước: (1) Trắc nghiệm trí nhớ; (2) Trắc nghiệm tâm thần kinh (neuropsychology); (3) Phỏng vấn bạn bè, gia đình; (4) Loại trừ các bệnh lý liên quan như dư chứng đột quỵ, Parkinson, trầm cảm…, (5) Xét nghiệm labo; và (6) Chẩn đoán hình ảnh giúp chẩn đoán Ahzheimer đồng thời gián biệt với các bệnh thoái hóa não khác và loại trừ các nguyên nhân khác như xuất huyết, u não hoặc đột quỵ. Có thể sử dụng Chụp cắt lớp CT Scan, Chụp cộng hưởng từ MRI, Chụp cắt lớp phát xạ positron PET…

Share on Google Plus

About Unknown

This is a short description in the author block about the author. You edit it by entering text in the "Biographical Info" field in the user admin panel.